Šta su mape uma i kako se crtaju?

Autor teksta i crteža: Ana Todorović-Radetić, osnivač agencije i edukator

Mapa uma je vizuelni način beleženja misli i ideja, koji nam pomaže da vidimo širu sliku.

Umesto dugačkih lista i suvih beležaka, mape uma koriste boje, slike, asocijacije i ključne reči kako bi učenje i planiranje bilo lakše, zanimljivije i efektnije.

One prate prirodan tok našeg razmišljanja – od jedne centralne ideje šire se grane novih povezanih misli, baš poput neurona u našem mozgu. Istraživanja pokazuju da kada učimo na ovaj način, aktiviramo i do 30% više moždanih kapaciteta, a pamćenje postaje i do 3 puta brže nego kod klasičnih beležaka.

Zato mape uma čine složene informacije jasnijim, kreativnijim i mnogo lakšim za pamćenje.

Zašto su mape uma briljantne?

Crtanje mapa uma je najjednostavnija i najsnažnija tehnika za beleženje misli i ideja. To je jedan od najmoćnijih alata mozga, jer imitira način na koji naš um prirodno radi. Ideje se šire radijalno – od centralnog pojma prema granama, baš kao što se u prirodi šire grane drveta ili mreže neurona.

Pored toga što podsećaju na neurone, one na sličan način (kao što se neuroni međusobno povezuju) povezuju ideje, misli, reči, crteže i asocijacije. Mapa uma je, ukratko, “jezik”, tj. metajezik mozga, eksternalizovan, a služi da jasnije organizujemo misli, brže učimo, lakše pamtimo i razvijamo kreativne ideje. 

Naš mozak voli slike i uči do sto puta brže uz pomoć slika; asocijacije počinju da se roje, podstiče se naša kreativnost, pamćenje se dešava u sekundi i postaje trajno, a uz pomoć crtanja mapa uma možemo da veliki broj informacija stavimo na jedan list papira i da na dobar način organizujemo beleške koje su dosadne, linearne i ne drže našu pažnju.

Zato su pre svega korisne i dragocene za učenje, ali i za sumiranje i organizovanje podataka, za planiranje, postavljanje ciljeva, i još mnogo, mnogo toga.

Idejni tvorac

Tvorac mapa uma je Tony Buzan, britanski psiholog i autor čiji su bestseleri – “Mape uma”, “Brzo čitanje”, “Savršeno pamćenje” i naročito “Koristite obe hemisfere mozga” – prodati u milionima primeraka širom sveta.

Leva i desna hemisfera mozga

Da li znaš da tvoj mozak radi sto puta bolje kada koristimo sinergiju i levu i desnu hemisferu? 

• Leva hemisfera voli analizu, brojeve, reči i liste.
• Desna hemisfera uživa u bojama, ritmu, mašti i sanjarenju.

Kada spojimo obe – logiku i kreativnost – naš mozak dostiže svoj puni potencijal. Zato mape uma, kroz boje, slike i naročito asocijacije, pomažu da brže pamtimo, jasnije vidimo ključne pojmove i da ne gubimo vreme na sporedne stvari.

Kako se crta mapa uma?

• Koristimo prazan list papira A4 ili veći, postavljamo ga horizontalno (pejzažno)
•  Počinjemo u centru – od centralnog crteža, koji predstavlja temu naše mape uma.
• Centralni crtež:
• u najmanje tri boje (boje bude kreativnost, privlače pažnju i stvaraju iluziju trodimenzionalnosti),
• dovoljno velik (oko 5×5 cm) da jasno istakne temu, a da ostavi prostor za grane,
• upečatljiv, vedar, jedinstven i ličan – koristimo sopstvenu asocijaciju, jer se tako najlakše pamti.
• Glavne grane crtamo deblje i talasaste, šire se radijalno iz centra; dalje grananje ide tanjim linijama
• Na svakoj grani pišemo ključnu reč ili crtamo sliku – jedna linija = jedna reč/slika. 
• Reči su jasne i čitke, naglašene po važnosti (bitnije reči – većim slovima).
• Koristimo crteže, slike, simbole, kodove koji nešto znače nama, mi stvaramo asocijacije za pamćenje kojih ćemo se kasnije lako setiti upravo zato jer su naše, a ne nečije tuđe. Slike uvek vrede hiljadu reči – dakle, što više crteža!
• Razvijamo svoj lični stil mapiranja uma – jedinstven, kreativan i prepoznatljiv.

Umesto zaključka: Jedna slika vredi hiljadu reči. Naš mozak će poslednje zaboraviti, a prvo se setiti upravo slike ili crteža. Ako je centralni crtež specifičan, smešan ili vezan za jasnu asocijaciju, mozak ga usvaja u deliću sekunde. 

Zato su mape uma možda najbolja tehnika i dokaz da naš mozak uči i stvara najlakše onda kada mu dozvolimo da da koristi boje, slike, asocijacije i punu sinergiju obe hemisfere.

Ukoliko želiš da naučiš:

• kako se crtaju mape uma
• kako da učiš crtajući mape uma
• kako da organizuješ misli i beleške
• kako da planiraš
• kako da razvijaš asocijacije 

Prijavi se za online radionicu na email: prevodiocibg@gmail.com. Ili na telefon: +381(0) 65 36 70 320

Cena radionica je 30€.